Όλα τα άρθρα

25 Ιανουαρίου 2017

O Αναπληρωτής Διευθυντής των ΠΕΚ, Θάνος Σαμαρτζής, στην εκπομπή «Η Σχολή των Αθηνών» στον «ΑΘΗΝΑ 9.84»

Ο Θάνος Σαμαρτζής, Αναπληρωτής Διευθυντής των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, συνομιλεί με τον Θάνο Βερέμη, ομότιμο καθηγητή Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην εκπομπή «Η Σχολή των Αθηνών» του «ΑΘΗΝΑ 9.84». Η εκπομπή μεταδίδεται κάθε Κυριακή 9 με 10 το πρωί.

Οι δυο τους συζητούν για την αρχαιογνωσία, την φιλοσοφία, την ιστορία και, κυρίως, για το ζήτημα της σχέσης μας ως σύγχρονης κοινωνίας με την αρχαιότητα.

Ακολουθεί απόσπασμα:

«(Τα αρχαία κείμενα) αν μη τι άλλο είναι απλά, φωτεινά, γλυκά. Δεν χρειάζονται καθόλου μα καθόλου αυτή την αρρωστημένη προσέγγιση που τα θέλει να παρουσιάζονται σαν ιερά κειμήλια, με τα οποία εμείς τώρα, οι άσχετοι και οι άξεστοι, έχουμε υποτίθεται και κάποια ειδική σχέση. (…) Το να νομίζουμε ότι επειδή υπάρχει ο “ουρανός” στον Όμηρο και υπάρχει και ο “ουρανός” στη γλώσσα μας, μ’ αυτό κάτι έγινε… αυτά είναι ονειροφαντασίες παιδικές και είναι απλά τραγικό σε μια χώρα αυτές οι ονειροφαντασίες να περνάνε και να γίνονται κρατική πολιτική, άρα αναγκαστικός νόμος με τον οποίο να πρέπει να ευθυγραμμιστούνε χιλιάδες χιλιάδων παιδιά επί γενιές, να χάνουν τον καιρό τους και στο τέλος -και το χειρότερο- να χάνουν και την ευκαιρία να γνωρίσουν αυτόν τον πολύ όμορφο –πραγματικά τόσο όμορφο- πολιτισμό. (…)

Η υπερβολική έμφαση στη γλωσσική διάσταση των αρχαίων κειμένων, της αρχαίας σκέψης, νομίζω μας έχει εμποδίσει να πάμε πίσω από το γράμμα και να δούμε το νόημα, το πνεύμα. Το οποίο έχει τη χαρά να είναι τόσο προσιτό… Και εδώ επανέρχομαι στο ζήτημα της σπατάλης. Ότι δηλαδή για να δούμε κάτι το οποίο είναι εκεί φανερό, έτοιμο να μας δείξει τον εαυτό του και να το εκτιμήσουμε, εμείς έχουμε φτιάξει αυτόν το βασανιστικό λαβύρινθο για να το πλησιάσουμε, ο οποίος είναι τόσο εξαντλητικός ώστε να μην βγαίνουμε ποτέ απ’ αυτόν, κι έτσι όλη σχεδόν η σύγχρονη Ελλάδα να μην έχει καμία επαφή με την αρχαιότητα (…).

Και μολονότι ξοδεύεται τόσος άπειρος, απέραντος χρόνος  για την ενασχόληση με την αρχαιότητα, τελικά δεν υπάρχει ούτε μια υποτυπώδης, γνήσια συναισθηματική και διανοητική επαφή με τον κόσμο αυτό. Και πολύ χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ σε όλες τις χώρες που έχουν ασχοληθεί επισταμένα με την καλλιέργεια των ανθρωπιστικών σπουδών (…) βλέπουμε ότι η αρχαία σκέψη έρχεται κάθε γενιά και από κάποια δίοδο μπολιάζει όλες τις ανθρωπιστικές επιστήμες και μετά και τις κοινωνικές -δηλαδή βλέπεις στην Γαλλία να παρατηρεί κάτι ένας στοχαστής για τον τρόπο που διαβάζει ο Πλάτωνας την τάδε έννοια και μετά η ερμηνεία του τάδε στοχαστή να φεύγει από το χώρο της φιλολογίας ή της αρχαίας φιλοσοφίας και να πηγαίνει στην κοινωνιολογία, στην ανθρωπολογία, στην πολιτική επιστήμη…-  στην Ελλάδα η παρουσία της αρχαίας σκέψης στη δημόσια σφαίρα -και εννοώ της αρχαίας σκέψης όχι ως συμβόλου, ως καθήκοντος ή ως εθνικού αγώνα- είναι μηδαμινή.»

Μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την εκπομπή εδώ.

ΜΕΧΡΙ 31/03 ΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΔΩΡΕΑΝ!