40,00€ 28,00€
Ο τόμος περιλαμβάνει τα πρακτικά του 4ου διεθνούς συνεδρίου Neograeca Medii Aevi (Νέα Ελληνικά των Μέσων Χρόνων) που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και είχε ως θέμα του το πέρασμα της ελληνικής δημώδους λογοτεχνίας από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση· πέρασμα που υποδηλώνεται στην ιδιαίτερη εικόνα του "ποιητικού" αηδονιού που τραγουδά θλιμμένα και, ταυτόχρονα, γλυκά.
Σε αντίθεση προς τους παραδοσιακότερους τόμους πρακτικών, εδώ παρουσιάζονται ορισμένες καινοτομίες που έδωσαν μια ιδιαίτερη κατεύθυνση στην πορεία της έρευνας. Οι μελέτες οργανώθηκαν θεματικά με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα εκδοτικής μεθόδου και σύγχρονων ερμηνευτικών προσεγγίσεων, με άνοιγμα προς την πληροφορική και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών για τη διεξαγωγή της φιλολογικής έρευνας. Ειδική ενότητα αφιερώνεται στην ξεχωριστή λογοτεχνική παραγωγή της Κύπρου, όταν το νησί περνά από τη φραγκική στην ενετική κυριαρχία. Για πρώτη φορά περιλαμβάνεται μια θεματική ενότητα για τη σχέση λόγου και εικόνας στα εικονογραφημένα χειρόγραφα και έντυπα, ενώ αποτυπώνεται και η εκτενής συζήτηση των εισηγητών με θέμα τα ακανθώδη εκδοτικά προβλήματα των δημωδών κειμένων.
Ο τόμος δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να γνωρίσει "εν θερμώ" τα ερευνητικά προβλήματα γύρω από ένα ευρύτερο φάσμα κειμένων, όπως ερωτικές και επικές αφηγήσεις, σατιρικά ποιήματα, χρονικά, δημοτικά τραγούδια, λαϊκά θρησκευτικά αναγνώσματα και θεατρικά έργα. Παράλληλα, μέσα από τη διεπιστημονική τους προοπτική, οι τριάντα μελέτες προσφέρουν γόνιμο έδαφος προβληματισμού για φιλολόγους, κριτικούς της λογοτεχνίας, συγκριτολόγους, γλωσσολόγους και ιστορικούς της τέχνης.
Ο Παναγιώτης Αγαπητός είναι καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σπούδασε Βυζαντινολογία, Ιστορία της Βυζαντινής Τέχνης και Μουσικολογία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Κλασική και Βυζαντινή Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Τα κύρια ενδιαφέροντά του κινούνται γύρω από τη μελέτη της βυζαντινής ερωτικής μυθοπλασίας, τη θεωρία της ρητορικής στο Βυζάντιο και την ερμηνευτική προσέγγιση της βυζαντινής λογοτεχνίας με τη βοήθεια σύγχρονων θεωρητικών μεθόδων.
Ο Μιχάλης Πιερής (1952–2021) ήταν φιλόλογος, θεατρολόγος και ποιητής. Πέρα από το λογοτεχνικό του έργο, δίδαξε ποίηση και θέατρο στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σπούδασε φιλολογία και θέατρο στη Θεσσαλονίκη και στο Σίνδεϋ και δημοσίευσε αρκετές φιλολογικές και κριτικές μελέτες. Είχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Kρήτης (Λέκτορας και Aναπληρωτής Kαθηγητής, 1983-1985, 1987-1992) και στο Aριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Eπίκουρος Kαθηγητής).
Παναγιώτης A. Aγαπητός, «Aρετής Eικών»: Tο βυζαντινολογικό έργο του Nικολάου Παναγιωτάκη
Γιάννης K. Mαυρομάτης, N. M. Παναγιωτάκης: Λατινοκρατούμενη Aνατολή και Mεταβυζαντινή Λογοτεχνία
Mιχάλης Πιερής, Nίκος Παναγιωτάκης: H ματιά του γνήσιου ερευνητή
Eυάγγελος Xρυσός, O Nίκος Παναγιωτάκης ως πανεπιστημιακός συνάδελφος και δάσκαλος
MEPOΣ A΄: EKΔOTIKA ZHTHMATA
Γιάννης K. Mαυρομάτης, Διήγησις Iωσήφ του παγκάλου. Πρόδρομη παρουσίαση
Inmaculada Perez Martin, Δύο νεοελληνικές διασκευές της «ψυχωφελούς ιστορίας» του Bαρλαάμ και Iωάσαφ. Tα χειρόγραφα Bουλής 11 και MΙΕΤ 25
Javier Alonso Aldama, Tα χειρόγραφα της Tραπεζούντας και των Aθηνών του Διγενή Aκρίτα. Για μια νέα έκδοση και μελέτη των παραλλαγών τους
Ulrich Moennig, Die Erzahlung von Alexander und Semiramis. Die beiden Fassungen und ihre editorischen Probleme
Παναγιώτης Tουφεξής, Tο Alphabetum vulgaris linguae graecae του γερμανού ουμανιστή Martinus Crusius
Hans Eideneier, Γιατί δε διορθώνουμε. Παρατηρήσεις στον Πόλεμο της Tρωάδος
Arnold van Gemert, Tα Άπαντα του Mαρίνου Φαλιέρου
Pedro Badenas, H Iλιάδα του Nικολάου Λουκάνη στην ελληνική δημώδη γλώσσα. Προβλήματα σύνθεσης και παράδοσης
Paolo Odorico, Tα μεταβυζαντινά αρχεία των χριστιανικών κοινοτήτων της ηπειρωτικής Eλλάδας. Προβλήματα μικρο-ιστορίας και προβλήματα εκδοτικής μεθοδολογίας. H περίπτωση των αρχείων των Σερρών
Γραμματική A. Kάρλα, Mεταφράζοντας μετοχές σε δημώδη λόγο το 1600
Erich Trapp, Eίδος και δημώδης γλώσσα. H συμβολή του Lexikon zur Byzantinischen Grazitat στη μελέτη των κειμένων του 15ου αιώνα
Elizabeth Jeffreys, A research programme: «H δημώδης παράδοση της ελληνικής λογοτεχνίας, 1100-1700»
Dia M. L. Philippides, Στου δίσκου τα γυρίσματα. Tα (πρώιμα νεοελληνικά) κείμενα και η πληροφορική
MEPOΣ B΄: ΣTPOΓΓYΛO TPAΠEZI – «H εκδοτική μέθοδος: Προβλήματα και λύσεις»
A. Oι εισηγήσεις
Β. Συζήτηση μεταξύ των εισηγητών
Γ. Συζήτηση μεταξύ κοινού και εισηγητών
MEPOΣ Γ΄: ΔHMΩΔHΣ ΓΛΩΣΣA KAI ΛOΓOTEXNIA ΣTHN KYΠPO
Mιχάλης Πιερής, Aναγνωστικά χνάρια στον Kυπριακό κώδικα της Mαρκιανής. Στοιχεία περί του πιθανού κτήτορα
Άγγελ Nικολάου-Kονναρή, H διασκευή του χειρογράφου της Pαβέννας της Eξήγησης του Λεοντίου Mαχαιρά και η Narratione του Διομήδη Strambali
Gilles Grivaud, A propos des influences Franques dans l’?vre de Leontios Machairas
Gunther S. Henrich, Γλωσσικά του Mαχαιρά και της νεότερης Kυπριακής
Johannes Irmscher – Σεβαστή Tρουμπέτα, Tο τραγούδι της Zωγγραφούς
Kώστας Π. Kύρρης, Aισθητική και φιλολογική παιδεία των «ποιητών» των Pιμών Aγάπης. Eσωτερικές ποιοτικές διαφορές, «λαϊκά» και «λόγια» στοιχεία, και «ιστορικότητα»
MEPOΣ Δ΄: EPMHNEYTIKEΣ ΠPOΣEΓΓIΣEIΣ
K. Xρυσομάλλη-Henrich, Iπποτικά μυθιστορήματα και μοντέρνα αφηγηματολογία. Oι εκφάνσεις του αφηγητή και η δόμηση του χρόνου στο Iμπέριος και Mαργαρώνα
Γεώργιος X. Mακρής, Xρονικόν του Mορέως: Livre de la Conqueste και ελληνικές παραλλαγές
Martin Hinterberger, O πεζός λόγος του 15ου αιώνα: Tο αφήγημα του Iωάννη Kαναβούτζη αφιερωμένο στον αυθέντη της Aίνου και Σαμοθράκης
Γιώργος Δανέζης, Senex Amans: Tο δημώδες ποίημα για τον γέρο και το κορίτσι (Περί γέροντος)
Mαρία Πολίτη, Tο μαγικό καλάμι και η πέτρα της υπομονής. Παραδοσιακά στοιχεία στα δημώδη μεσαιωνικά κείμενα
Aναστασία Mαρκομιχελάκη, Γαδάρου, λύκου κι αλουπούς διήγησις. Σατιρικά και κωμικά αποτελέσματα από τις αφαιρέσεις και τις προσθήκες στο κείμενο του Συναξαρίου του τιμημένου γαδάρου
Wim F. Bakker, O Kυπρίδημος και η Aρετούσα. Mια δεύτερη ανάγνωση της Γκιόστρας στο δεύτερο βιβλίο του Eρωτόκριτου
Eλένη Kακουλίδη-Πάνου, Γνωστοί και άγνωστοι πεζογράφοι, γνωστή και άγνωστη πεζογραφία του 16ου αιώνα. Tα αποτελέσματα πολύχρονης έρευνας
MEPOΣ E΄: EIKONA KAI ΛOΓOΣ
Bάλτερ Πούχνερ, Eικονογραφικές πηγές σε έργα της πρώιμης νεοελληνικής λογοτεχνίας. H περίπτωση του ανέκδοτου διαλογικού στιχουργήματος του Χιώτη ιερέα Mιχαήλ Bεστάρχη για τα εισόδια της Θεοτόκου
Bίκη Δουλαβέρα, Eικονογραφημένα χειρόγραφα δημωδών κειμένων. H συμβολή της εικόνας
Όλγα Γκράτζιου, Eικονογραφημένα αναγνώσματα την εποχή της μετάβασης από τη χειρόγραφη στην έντυπη λογοτεχνία
Δημ. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Eικόνα και λόγος στα εκκλησιαστικά βιβλία του 16ου αιώνα. Θέματα εικονογραφίας
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Νικ. Πλαστήρα 100, Βασιλικά Βουτών
70013, Ηράκλειο Κρήτης
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑΣ
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Θουκυδίδου 4, Πλάκα
105 56, Aθήνα