Παλαιά κείμενα, Νέες αναγνώσεις

ΠΡΩΤΗ ΑΓΑΠΗ

Κέλη Δασκαλά: Πρώτη αγάπη και παντοτινή: μεταμορφώσεις ενός λογοτεχνικού μύθου

Στην Πρώτη αγάπη του Κονδυλάκη τρία πρόσωπα αναμετρούνται με αφορμή το πρωτόφαντο ξύπνημα της αγάπης. Ο έφηβος Γιώργης ερωτεύεται την κατά δεκαπέντε περίπου χρόνια μεγαλύτερή του Βαγγελιώ. Η μητέρα του αντιδρά έντονα. Τη στιγμή που φαίνεται πως καταφέρνει να απομακρύνει τον γιο από την αγαπημένη, η τελευταία αρρωσταίνει. Το πάθος του αγοριού αναζωπυρώνεται, οδηγώντας στα άκρα τη σύγκρουση των δύο γυναικών. Ο Κονδυλάκης συνθέτει μια πρωτότυπη αφήγηση με θέμα την αφύπνιση του ερωτικού ενστίκτου, εξιστορώντας τον αγώνα του ήρωα να ισορροπήσει ανάμεσα στην αγάπη για τη μάνα και στον έρωτα για τη Βαγγελιώ. Υπάρχει τελικά κερδισμένος στην Πρώτη αγάπη; Η Βαγγελιώ που αποθεώνεται; Η μάνα που «σώζει» τον μονάκριβό της;

Η μελέτη της Κέλης Δασκαλά παρακολουθεί αρχικά πώς διαχειρίζεται ο Κονδυλάκης τον μύθο της ανυπέρβλητης, ιερής, άδολης πρώτης αγάπης. Κατόπιν, αντλώντας παραδείγματα και από άλλες μορφές έκφρασης (κινηματογράφο, κόμικς, τηλεόραση), σκιαγραφεί την εξέλιξη του μύθου από τον ρομαντισμό ώς τις μέρες μας. Οι cougar ladies αντικαθιστούν τις εξιδανικευμένες γυναικείες μορφές του παρελθόντος. Τη νοσταλγία για τη μοναδική πρώτη αγάπη αντικαθιστά τώρα η σαγήνη του παθιασμένου «μεγάλου έρωτα», ανεξάρτητα αν είναι ο πρώτος, ο δεύτερος, ο τρίτος…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο Ιωάννης Κονδυλάκης (Άνω Βιάννος 1862 - Ηράκλειο 1920)  υπήρξε χρονογράφος –ο διάσημος Διαβάτης– και λογοτέχνης, πρώτος πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, λεξικογράφος, μεταφραστής, λάτρης της καλής ζωής και του χαρτοπαι-
γνίου. Ξεκίνησε ως διηγηματογράφος. Έγραψε δύο από τα πιο δημοφιλή έργα της ελληνικής γραμματείας, τον Πατούχα (1916) και την Πρώτη αγάπη (1919). Πνευματώδες χιούμορ, λιτό ύφος και ψυχογραφική δεινότητα διακρίνουν την πένα του Κονδυλάκη. 
Στο κύκνειο άσμα του, την Πρώτη αγάπη, υπερβαίνει το ηθογραφικό πλαίσιο, περνώντας στον συμβολισμό. Παρά τις μειωμένες σωματικές και ψυχικές του δυνάμεις, εμβαθύνει με μοναδικό τρόπο στην ψυχοσύνθεση των ηρώων και στην περίπλοκη σχέση μάνας-γιου, προτού μάλιστα διαδοθεί ευρέως η φροϊδική θεωρία για τη σεξουαλικότητα.
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ιωάννη Κονδυλάκη, Πρώτη αγάπη

Κέλη Δασκαλά, Πρώτη αγάπη και παντοτινή: µεταµορφώσεις ενός λογοτεχνικού µύθου   
Εισαγωγή
1.  Η ζωή και το έργο του Ιωάννη Κονδυλάκη (1862-1920)
2.  Πρώτη αγάπη: µύηση στον έρωτα και στη ζωή
Γνωριµία µε τον έρωτα
Η αποθέωση της Βαγγελιώς
Υποκατάστατο του έρωτα
Κονδυλάκης ο ισορροπιστής
Ροµαντισµός και ακρότητες
Απόπειρα συµβιβασµού
Ο ροµαντικός µύθος
Ορθολογισµός και νοσταλγία
Η πρόσληψη της Πρώτης αγάπης
Η ψυχαναλυτική ανάγνωση

3.  Η επανασηµασιοδότηση του µύθου
Η πρώτη ρήξη (Καραγάτσης) και µια συνέχεια (Βουτυράς)
Η φιλήδονη πρώτη αγάπη
Η πρώτη αγάπη πόρνη
Πρώτος έρωτας και κοινωνική κριτική
Οι cougar ladies από την τέχνη στην πραγµατικότητα
Η «δεύτερη αγάπη» και η σαγήνη του «µεγάλου έρωτα»
Επίλογος
Εκδοτικό σηµείωµα
Γλωσσάρι

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

  • Εισαγωγή
    Δασκαλά Κέλη
  • Διόρθωση δοκιμίων
    Φωτεινή Λαγωνικού
  • ISBN εντύπου
    978-960-524-423-1
  • A' έκδοση
    2014
  • Τρέχουσα έκδοση
    6/2014
  • Τεχνικά χαρακτηριστικά
    260 12 16.5
  • Τιμή καταλόγου
    9,00

ΣΧΕΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ