ΕΡΓΑΣΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΛΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Η κλωστοϋφαντουργία του Πειραιά, 1870-1940
Τύπος βιβλίου: Έντυπο, UUID: --NONE--

22,40

Τύπος βιβλίου: ebook, UUID: ca778378-6c81-4223-b30e-ccedd99ed88f

16,00

Το βιβλίο

Πληροφορίες

Στο βιβλίο εξετάζονται οι διαδικασίες μέσα από τις οποίες διαμορφώθηκε η αγορά εργασίας και αναπτύχθηκε η βιομηχανία του Πειραιά, ενώ έρχονται στο προσκήνιο οι εργάτες και οι εργάτριες που δούλεψαν στα κλωστοϋφαντουργεία, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και τον Μεσοπόλεμο.

Στα κλωστοϋφαντουργεία, η αριθμητική αυξομείωση ενός μεγάλου τμήματος της εργατικής δύναμης, που προσλαμβάνεται και απολύεται συνεχώς, περιστασιακά και ακανόνιστα, ανάλογα με τις παραγγελίες, αποτελούσε θεμελιακό στοιχείο ευελιξίας των επιχειρήσεων, προϋπέθετε όμως συγκεκριμένη τεχνολογία και υψηλό βαθμό εκμηχάνισης. Αμοιβές με το κομμάτι, υπεργολαβικά συστήματα, πρόστιμα και η επιμήκυνση της διάρκειας της ημερήσιας εργασίας συνθέτουν τις ποικίλες μεθόδους με τις οποίες αυξανόταν η παραγωγικότητα και διατηρούνταν η εργασιακή πειθαρχία.

Η μισθωτή εργασία συνιστούσε για τους άνδρες και τις γυναίκες της πόλης καθοριστική εμπειρία στις νέες κοινωνικές σχέσεις του βιομηχανικού καπιταλισμού. Η εργατική εμπειρία οριζόταν, επίσης, από το κοινωνικό φύλο, το οποίο διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στον καταμερισμό της εργασίας, στη συγκρότηση των ειδικοτήτων, στη διάρθρωση των ημερομισθίων, στην εκδήλωση της συλλογικής δράσης. Η επικέντρωση στην έμφυλη διάσταση της μισθωτής εργασίας επιτρέπει την ανάδειξη των σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις και στο εσωτερικό των τάξεων.

Η μελέτη θέτει υπό αμφισβήτηση κατεστημένες ιστοριογραφικές απόψεις, προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο ανάγνωσης της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας, ενώ αξιοποιεί αρχεία βιομηχανικών επιχειρήσεων, προκειμένου να εστιάσει στην ίδια την εργασιακή διαδικασία στους χώρους παραγωγής.

Α' έκδοση
2009
Τρέχουσα έκδοση
10/
2013
ISBN
978-960-524-287-9
Κωδικός στον Εύδοξο
1095
Τιμή καταλόγου
32,00
Τεχνικά χαρακτηριστικά
500 σελ.
21x
29 εκ.
Διαβάστε ένα απόσπασμα του βιβλίου

Δημοσιεύματα

«Η ιστορία της εργασίας ενηλικιώνεται στην Ελλάδα» της Έφη Αβδελά
Μνήμων 31 (2010), σ. 314-324
2010
«Το πρόσωπο της υφαντουργίας και οι έμφυλες διακρίσεις» της Ντίνας Βαϊου
Η ΑΥΓΗ
28/02/2010
Βιβλιοκριτική της Faidra Papanelopoulou
The Historical Review/La Revue Historique, Institute for Neohellenic Research, VII (2010), σ. 353-355
2010

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Πόλη, βιομηχανία, αγορά εργασίας

Κεφάλαιο Πρώτο: Πειραιάς, 1830-1940: αστική ανάπτυξη και εκβιομηχάνιση
 1.1. Η δημιουργία της πόλης
1.2. Δημογραφική ανάπτυξη
1.3. Οικονομικές δραστηριότητες: εμπόριο, λιμάνι και βιομηχανία
1.4. Κατασκευή του αστικού χώρου
α. Χρήσεις της γης: κατοικία και βιομηχανία
β. Λιμενικές εγκαταστάσεις
γ. Χερσαίες υποδομές
1.5. «Αι εργατικαί συνοικίαι του Πειραιώς περικλείουσι τεραστίας δυστυχίας»
1.6. Μορφές κοινωνικότητας και θεάματα: από τις χοροεσπερίδες στο ρεμπέτικο, από τον Όμιλο Ερετών στο ποδόσφαιρο

Κεφάλαιο Δεύτερο: Η «αποκατάστασις της κόρης» και ο «χρηστός τεχνίτης»: άνδρες και γυναίκες στην αγορά εργασίας
 2.1. Από την οικιακή οικονομία στην οικονομία της αγοράς
2.2. «Διάγοντες εν αργία», «αλητεύοντα παιδία», το «όφελος της πενομένης τάξεως» και η λειτουργία της αγοράς
2.3. «Οι εργοστασιάρχαι παραπονούνται διά την διαρκή μετακίνησιν του γυναικείου κόσμου»: η αγορά εργασίας, η κατ’ οίκον εργασία και οι πρόσφυγες
2.4. Προστασία της παιδικής εργασίας
2.5. Οι κανόνες του παιχνιδιού

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Κλωστοϋφαντουργία και τεχνολογική αλλαγή: το διεθνές και το ελληνικό παράδειγμα

Κεφάλαιο Τρίτο: Η βαμβακουργία ως κινητήριος κλάδος της εκβιομηχάνισης. Ο διεθνής ανταγωνισμός και η ελληνική περίπτωση.
 3.1. Από το βαμβάκι στο ύφασμα: παραγωγική διαδικασία και μηχανές
3.2. Το διεθνές πλαίσιο
α. Η βρετανική οικονομική ηγεμονία τον 19ο αιώνα
β. Ο διεθνής ανταγωνισμός
3.3. Η παρέμβαση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας
3. 4. Η ελληνική κλωστοϋφαντουργία – τα όρια της ανάπτυξης
α. Τεχνολογικές επιλογές
β. Εργασία
γ. Πρώτες ύλες
δ. Προϊόντα: «μπαμπακερά για τη φτωχολογιά»
ε. Αγορές: εισαγωγές-εξαγωγές

Κεφάλαιο Τέταρτο: Η κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα: ιστορία μιας οικογενειακής επιχείρησης 139
 4.1. H κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα, 1872-1925
α. Επιχειρήσεις και περιουσίες
β. Η ίδρυση της βιομηχανίας
γ. Οικογενειακές στρατηγικές και πολιτικές συμπεριφορές
δ. Μεταφορά τεχνολογίας και τεχνολογικές προϋποθέσεις
Η τεχνική διεύθυνση: ο μηχανικός Νικόλαος Σωροκιάδης
Ο μηχανικός Αναστάσιος Διαμαντίδης
ε. Προϊόντα και αγορές
στ. Επεκτάσεις και αναδιοργανώσεις
Τα εργοστάσια της επιχείρησης τη δεκαετία του 1890
Τα όρια του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού
4.2 Η Ανώνυμη Κλωστοϋφαντουργική Εταιρεία Αδελφοί Ρετσίνα, 1925-1940
α. Η σύσταση της ανώνυμης εταιρείας
β. Τα πρόσωπα
γ. Κεφάλαια και πιστώσεις
δ. «…περί γενικής ανακαινίσεως των μηχανημάτων παραγωγής…»
ε. Το βαμβάκι: από την ελεύθερη αγορά στις «λίαν παραλόγους αξιώσεις» των παραγωγών και στην απαγόρευση των εισαγωγών
στ. Κάμποτ και χασέδες. Οι παραγγελίες του στρατού, τα «φαντεζί» για τα αστικά στρώματα και η οργάνωση της εργασίας
ζ. Οι πωλήσεις των προϊόντων
η. Μηχανικοί και τεχνικοί
4.3 Η βιομηχανία Ρετσίνα, 1940-1981

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Η εργασία

Κεφάλαιο Πέμπτο: «Άνδρες, γυναίκες, παίδες και παιδίσκαι…». Η σύνθεση του προσωπικού στη βιομηχανία Ρετσίνα
 5.1. α. «Άνδρες, γυναίκες, παίδες και παιδίσκαι…»
β. Ηλικιακή σύνθεση του προσωπικού τον μεσοπόλεμο
5.2. Επαγγελματική κινητικότητα: οι όψεις του προβλήματος
α. Εργάτες και εργάτριες από την Σύρο
β. Πρόσφυγες εργάτες και εργάτριες
γ. Αποχώρηση λόγω γάμου; Τα χρόνια εργασίας στο εργοστάσιο
5.3. Η κινητικότητα ως οργάνωση της εργασίας: η ευελιξία της εργασίας
5.4. Η κινητικότητα ως οργάνωση της εργασίας: όψεις του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και της τοπικής αγοράς εργασίας
5.5. Στρατολόγηση εργατικού δυναμικού: δίκτυα και αγορά εργασίας

Κεφάλαιο Έκτο: Η αμοιβή της εργασίας
 6.1. Καταμερισμός της εργασίας κατά φύλο
6.2. Μορφές αμοιβής: κατ’ αποκοπήν και υπεργολαβίες
6.3. Μορφές αμοιβής: τα ημερομίσθια
α. Η εξέλιξη των ημερομισθίων, 1912-1936
β. Ονομαστικά και πραγματικά ημερομίσθια κατά την συγκυρία
γ. Η εργατική δύναμη των προσφύγων
6.4. Ο μισθός ως οικογενειακό εισόδημα

Κεφάλαιο Έβδομο: Ειδικότητες και ιεραρχία στην εργασία. Η οργάνωση της εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα
 7.1. Η επαγγελματική ειδίκευση: περιεχόμενα και κατασκευές
7.2. Ειδικότητες και ιεραρχία στην κλωστοϋφαντουργία
Επίπεδα εκμηχάνισης και ειδικότητες
7.3. Γενική και τεχνική εκπαίδευση
7.4. Τεχνολογία και φύλο: καταμερισμός της εργασίας στη βιομηχανία Ρετσίνα
α. Κλωστήριο
β. Υφαντήριο
γ. Βαφείο
δ. Μηχανουργείο
7.5. Διαβαθμίσεις της εργασίας

Κεφάλαιο Όγδοο: Το ωράριο, η ασθένεια, το ατύχημα. Συνθήκες εργασίας και επαγγελματική παθολογία
 8.1. Η διάρκεια της εργασίας
8.2. Η επαγγελματική παθολογία
α. «Νοσογόνες εστίες» στα εργοστάσια και η Επιθεώρηση Εργασίας
β. Τα εργατικά ατυχήματα προκαλούνται από «επιπολαιότητα» των εργατών;
γ. Ένας γιατρός στη βιομηχανία Ρετσίνα: ο Γεώργιος Παπαδόπουλος
δ. «Το χνούδι μάς κάνει φθισικές…»: εργατικές καταγγελίες και διεκδικήσεις

Κεφάλαιο Ένατο: Η διαχείριση της εργατικής δύναμης
 9.1. Πολιτική και φιλανθρωπία
9.2. Παλαιές μέθοδοι και νέες τακτικές
α. «Η επέκτασις των ευεργετικών συσσιτίων»
β. «Κατασκευάζοντας συναίνεση…»

Κεφάλαιο Δέκατο: Η εργατική συλλογική δράση
 10.1. Ο «Σύνδεσμος εργατών και εργατίδων κλωστηρίων, υφαντηρίων και βαφείων Πειραιώς»
10.2. Η απεργία του 1921
10.3. Το σωματείο τη δεκαετία του 1920: «καθαρά εργατική τακτική ή κομμουνιστική;»
«Ανώμαλος κατάστασις»: οι αρχαιρεσίες του 1928
10.4 Το ΚΚΕ, οι εργοστασιακοί πυρήνες και ο συνδικαλισμός
α. Εσωκομματική αντιπολίτευση και η οργάνωση του Πειραιά
β. Ο συνδικαλισμός των αρχειομαρξιστών
10.5. Ο αναβρασμός της δεκαετίας του ’30
α. Οι απεργίες του 1933
β. Ύφεση της συλλογικής δράσης
10.6. Φύλο και συνδικαλισμός

Επίλογος

Παράρτημα: Πίνακες – διαγράμματα
Πηγές – Βιβλιογραφία
Κατάλογος και πηγές εικόνων
Κατάλογος πινάκων
Κατάλογος διαγραμμάτων
Ευρετήριο

 

Περισσότερα

Σχετικά βιβλία

Τύπος βιβλίου: Έντυπο, UUID: --NONE--

22,40

Τύπος βιβλίου: ebook, UUID: ca778378-6c81-4223-b30e-ccedd99ed88f

16,00

SHARE
ΜΕΧΡΙ 31/03 ΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΔΩΡΕΑΝ!